Jóhann Heiðar Jóhannsson
Jóhann Heiðar Jóhannsson læknir skrifar
Í fyrri pistli ræddi ég um sóttkví (E. quarantine) og minntist meðal annars á þrjár undirtegundir af sóttkví. Eftir það var ég beðinn um að gera nánari grein fyrir þessum tegundum, en ætla fyrst að ræða betur fyrirbæri sem hefur fengið heitið „einangrun“ (E. isolation).
„Einangrun á sjúkrahúsi“ er vel þekkt ráðstöfun og á sér einkum stað við tvennar aðstæður, annars vegar þegar sjúklingur þar er með bráðsmitandi eða öðrum hættulega sýkingu og hins vegar þegar sjúklingur er með sjúkdóm eða fær meðferð sem dregur svo mikið úr hans eigin sýkingarvörnum að hann má ekki eiga á hættu að smitast af neinum varasömum sýklum. Við slíka einangrun er notað sérstakt rými (sjúkrastofa) þar sem beitt er ítrustu sóttvarnarráðstöfunum. Enginn má koma inn í þetta rými nema vera klæddur tryggum sóttvarnarbúningi og nota andlitsgrímu og oft einnig hanska, húfu og varnargleraugu. Heimsóknir eru verulega takmarkaðar eða alveg bannaðar. Meðan smithættan varir má sjúklingurinn sjálfur ekki yfirgefa rýmið nema sambærilegar varnir séu notaðar utan þess. Þetta er mjög ströng og fyrirhafnarsöm ráðstöfun, sem í þessum aðstæðum skiptir augljóslega miklu máli.
„Einangrun í heimahúsi“ má lýsa þannig í tengslum við kórónuveirusjúkdóminn að hún sé fyrir þá sem hafa einkenni um sjúkdóminn eða séu þegar orðnir veikir, en þurfi ekki að vera á sjúkrahúsi. Settar hafa verið strangar og ítarlegar reglur um það sem má og það sem ekki má og er þær að finna á vef Landlæknis. Lykilatriði er að viðkomandi umgangist ekki neitt annað fólk, dveljist ekki í rými sem aðrir nota þó hann eigi leið þar um, sjái um hreinsun snertiflata sinna í sameiginlegum rýmum og noti persónulegar sýkingavarnir til hins ítrasta.
Reglur um „sóttkví í heimahúsi“ má einnig finna á vef Landlæknis sjá hér. Þær eru í mörgum liðum og mjög ítarlegar, en almennt mildari en ef um einangrun er að ræða. Persónulegar sýkingavarnir eru einnig lykilatriði og mikil varúð í umgengni við annað fólk og snertifleti sem gætu smitað veiruna til annarra. Sambærilegar reglur gilda um „úrvinnslusóttkví“, en hún felst í því að einstaklingur sé í sóttkví meðan beðið er eftir niðurstöðum úr smitrakningu.
Loks er það svo „vinnusóttkví“, sem sóttvarnalæknir getur aðeins heimilað fyrirtækjum vegna tiltekinna nauðsynlegra starfsmanna sem koma erlendis frá, og það aðeins eftir formlega umsókn og mat á umsókninni. Viðkomandi starfsmenn mega þá fara milli dvalarstaðar og vinnustaðar, en fara verður eftir öllum almennum reglum sem settar hafa verið um heimasóttkví. Þeir starfa á ábyrgð vinnuveitandans, en verða sjálfir að viðhafa allar áskildar, perónulegar sýkingavarnir hvað varðar umgengni við aðra og sameiginlega snertifleti. Mikilvægt er einnig að aðrir starfsmenn á sama vinnustað þekki sóttvarnareglurnar og fylgi persónulegum sýkingavörnum til hins ítrasta. (Myndirnar eins og venjulega fengnar að láni af netinu.)
