Á sjötta áratug síðustu aldar blómstraði listalíf New York-borgar og fram á sjónarsviðið stigu margir listamenn er enn hafa djúpstæð áhrif á sporgöngumenn sína. Ein þeirra var Jane Wilson. Hún er einkum þekkt fyrir landslagsmyndir af skýjum, sólsetrum og útsýni yfir land í stormi og hefur þeim verið lýst þannig að þær séu á mörkum hins jarðneska.
Jane valdi að mála ójarðneskt landslag.
Málari hins ójarðneskaFlest hennar verk eru undir áhrifum abstrakt expressjónisma og hún tilheyrði hópi er útfærði þá hugmyndafræði er þar býr að baki. Samkomustaður þeirra var hin fræga Cedar Tavern í New York og þar komu þau saman til að drekka, tala og deila hugmyndum. Jane og samtíðakonur hennar voru frumkvöðlar og mörkuðu brautina. Fram að því hafði ekki mikið farið fyrir listakonum og verk þeirra ávallt minna metin að karla. Það varð því ákveðinn vendipunktur þegar Jane og nokkrar aðrar voru viðfangsefni stórrar greinar í tímaritinu LIFE árið 1957. Fyrirsögnin var Listakonur á uppleið eða Women Artists in Ascendance. Jane var líka hluthafi í hinu þekkta Hans Gallery ásamt þeim Joan Mitchell, Grace Hartigan, Nell Blaine og Helen Frankenthaler Wilson. Hansa var fyrsta galleríið sem rekið var af listamönnum sem naut almennrar viðurkenningingar. Fram að því voru skil milli listamanna og galleríeigenda og þeir síðastnefndu ákváðu hvað væri sýningarhæft. Þetta var því bylting á fleiri en einu sviði. Karlarnir í hópnum voru Carl Andre, Larry Rivers og Fairfield Porter.
Jane Wilson var ákaflega falleg kona og vann um tíma fyrir sér við fyrirsætustörf.
Kynntist manni sínum í háskóla
Hansa-galleríið var ekki eingöngu sýningarsalur heldur einnig vettvangur annarra lista og til að mynda var algengt að þar færi fram ljóðaupplestur og leikið var með samspil ljóða og málverka. Jane setti þar upp þrjár einkasýningar á sjötta áratugnum og tók þátt í hinni þekktu árlegu sýningu Stable Gallery en þar hengu með hennar verkum myndir eftir Jackson Pollock og Willem de Kooning. Í byrjun sjöunda áratugarins fluttu Jane og eiginmaður hennar, John Gruen ljósmyndari, listagagnrýnandi, tónskáld, listsagnfræðingur og rithöfundur til Water Mill á Long Island en þar höfðu margir vina þeirra sest að. Þá hóf Jane samstarf við Tibor de Nagy Gallery.
Það er eitthvað einstaklega heillandi við málverk Jane Wilson.
Jane Wilson fæddist 29. apríl 1924 í Seymour í Iowa og ólst upp á sveitabæ. Kreppan mikla var í algleymingi en foreldrar hennar voru bæði menntuð, Wayne, faðir hennar, var verkfræðingur og móðirin Cleone Margret var kennari og rithöfundur. Síðar sagði Jane í viðtölum að náttúran og umhverfið hafi heillað sig frá frumbernsku. Hún fór oft einförum í bernsku og drakk í sig umhverfið. Nítján ára innritaðist hún University of Iowa og lærði hjá dr. Lester Longman.
Í skólanum kynntist hún manni sínum, John Jonas Gruen og þau fluttu saman til New York árið 1949. Jane hóf þegar að mála en til að sjá fyrir sér starfaði hún sem tískumódel. Mörgum þótti það fyrir neðan virðingu listamanns er tók sig alvarlega en Jane svaraði því ævinlega til að hún skildi sem listamaður þá tæknilegu sérfræðiþekkingu er þyrfti til að skapa fallegan hátískufatnað og það listfengi er lægi að baki hönnuninni. Hún gekk tískupallana fyrir marga þekktustu hönnuði þessa tíma en sat einnig fyrir í tískuþáttum fyrir Harper’s Bazaar og LIFE magazine.
Hún byrjaði að mála abstrakt verk, uppstillingar og landslagsmyndir. Þau hjónin voru í vináttu við Andy Warhol og hann réð hana til að mála af sér portrett og hann fékk hana einnig í mynd sína Screen Tests. Síðar vann hann verk „The 13 Most Beautiful Women“ og var Jane ein þeirra. Hún málaði hins vegar af honum myndina Andy and Lilacs. Þótt landslagið hafi verið ráðandi í myndum hennar eru til eftir hana margar skemmtilegar myndir úr vinnustofunni, sjálfsmyndir og kyrralífsmyndir af götusenum í Manhattan eru einnig eftirtektarverðar og fallegar. Hún leitaðist við að ná fram tilfinningu fyrir hinu víðfeðma í náttúrunni, fanga gegnsæa birtuna og samspil ljóss og skugga. Kyrrðin var henni einnig mikilvægt yrkisefni. Jane Wilson lést 13. janúar 2015 þá níræð að aldri. Eiginmaður hennar lifði hana en lést rétt rúmu ári síðar. Dóttir þeirra, Julia er listfræðingur og stýrir The Keith Haring Foundation.
„Jane hóf þegar að mála en til að sjá fyrir sér starfaði hún sem tískumódel. Mörgum þótti það fyrir neðan virðingu listamanns er tók sig alvarlega en Jane svaraði því ævinlega til að hún skildi sem listamaður þá tæknilegu sérfræðiþekkingu er þyrfti til að skapa fallegan hátískufatnað og það listfengi er lægi að baki hönnuninni.“
Steingerður Steinarsdóttir ritstjóri Lifðu núna skrifar.
