Þær voru Kardashian-systur síns tíma. Sex systur fæddar inn í breska aðalsfjölskyldu og þóttu glæsilegar og hæfileikaríkar hver á sínu sviði. Mitford-systurnar áttu hins vegar eftir að hrista ansi vel upp í bresku samfélagi áður en yfir lauk. Saga þeirra er rakin í nýjum breskum sjónvarpsþáttum, Outrageous, en fyrstu þættirnir voru sýndir á Britbox þann 18. júní.
Líkt og Kardashian-systurnar reyndist ástin Mitford-systrunum í sumum tilfellum svikul en öðrum erfið. Fimm þeirra áttu eftir að skilja við menn sína og það eitt og sér olli hneykslun meðal fína fólksins sem þær umgengust. Sú elsta, Nancy, var snjall rithöfundur og um tíma í sambandi við samkynhneigðan mann. Þegar hann sleit sambandi þeirra og trúlofaðist annarri, tók hún upp samband við Peter nokkurn Rodd giftist honum eftir nokkurra mánaða kynni. Það endaði með skilnaði. Diana sú þriðja í aldursröðinni, yfirgaf mann sinn fyrir helsta talsmann fasisma í Bretlandi á þessum tíma og hún varð góð vinkona Hitlers og sat í fangelsi lungan af stríðsárunum í seinni heimstyrjöldinni.
Já, vel á minnst, stjórnmálaskoðanir. Diana var sannfærður fasisti alla ævi, Unity var nasisti og Jessica eldheitur kommúnisti en hinar höfðu ekki eins sterkar skoðanir á hvernig samfélagið ætti að vera rekið. Fjölskyldan var í miklu vinfengi við Winston Churchill, Cecil Beaton, Oswald Mosley og Evelyn Waugh. Hertoginn og hertogaynjan af Windsor voru sömuleiðis í vinhópi þeirra, og John F. Kennedy og Maya Angelou mynduðu vináttu við Jessicu eftir að hún flutti til Bandaríkjanna. Þrátt fyrir að hafa fæðst inn í sömu fjölskyldu og alist upp við allsnægtir, í það minnsta til að byrja með, fóru þær systur mjög ólíkar leiðir. Faðir þeirra tapaði miklu fé á kauphallarbraski og eftir það einkenndist líf fjölskyldunnar af fjárhagserfiðleikum og tilraunum til sparnaðar. Þá var næstelsta systirin, Diana, þegar gift, manni af Guiness-ættinni og framtíð hennar átti að vera tryggð, hinar urðu að herða beltið með foreldrunum. Bróðir þeirra, Tom, var ekki síður myndarlegur og glæsilegur á velli en systurnar en hann gekk í herinn í seinni heimstyrjöldinni og dó í hernaðaraðgerð í Kyrrahafi árið 1945 aðeins þrjátíu og sex ára gamall. En lítum betur á hverja og eina af Sexunum eins og þær voru jafnan kallaðar í bresku blöðunum.
Nancy Mitford var rithöfundur og einstaklega greind kona.
Hin gáfaða Nancy Mitford
Nancy Mitford var rithöfundur. Hún var fædd árið 1904 og var frá unga aldri sískrifandi. Þegar hún var tíu ára dó afabróðir hennar og þar með varð faðir hennar aðalerfingi auðæfa Mitford-ættarinnar og ættaróðalsins sem þau systkinin kölluðu Virkið, The Fortress. Nancy óx því upp við ýmist mikinn auð eða gríðarlega fjárhagsörðugleika. Hún tók fullan þátt í gleðinni sem ríkti í Evrópu á þriðja áratug síðustu aldar. Þessi áratugur hefur verið kallaður, the roaring twenties. Mikil bjartsýni ríkti, fjárhagur þjóðanna var að rísa úr rústum fyrri heimstyrjaldarinnar og menn voru fullvissir um að aldrei framar kæmu stríð. Velmegun var einnig ríkuleg vegna iðnbyltingarinnar og hraðrar þróunar tækni og nýrra véla. Nancy tilheyrði hópi sem kallaðar var flapper-stúlkur en þær voru sjálfstæðar, ákveðnar og ætluðu sér sannarlega ekki að ganga inn í hefðbundin kvenhlutverk síns tíma. Nancy var tilheyrði einnig hópi ungs gáfu- og listafólks sem gjarnan var vísað til í breskum blöðum sem the Bright Young Things, eða skarpa unga fólkið. Í þeim hópi voru Cecil Beaton og Evelyn Waugh.
Árið 1931 kom út fyrsta skáldsaga Nancyjar, Highland Fling, en í henni er nokkuð augljóst að hún notar fjölskyldu sína sem fyrirmynd af persónum og upptæki þeirra eru fléttuð inn í söguþráðinn. Systur hennar voru mishrifnar af skrifunum en Nancy lét sér fátt um það finnast. Árið 1945 kom út bókin The Pursuit of Love eftir hana og sú hlaut metsölu, enda talið að enn og aftur hafi systur hennar veitt henni skáldlegan innblástur. Þeirri bók fylgdi hún eftir með Love in a Cold Climate en gerðir hafa verið sjónvarpsþættir eftir báðum þessum bókum. Ástin var Nancy hins vegar skeinuhætt eins og áður sagði en hún skildi mjög fljótlega við mann sinn Peter Rodd. Hann var stefnulaus flagari sem hún festi enga ást á.
Pamela Mitford bjó alla tíð í sveit í nágrenni við æskuheimili sitt.
Sveitakonan Pamela
Pamela Mitford fæddist 1907 og bjó alla tíð í sveitinni og rak búið á ættaróðalinu. Hún fékk mænusótt í æsku og annar fótur hennar var styttri en hinn upp frá því. Kannski var það þess vegna sem hún forðaðist sviðsljósið, ólíkt hinum, og var fullkomlega ánægð með að rækta grænmeti, svín og hænur. Hún reyndist einnig sú umhyggjusamasta allra systranna og átti eftir að taka við öllum sínum fjölskyldumeðlimum á einum eða öðrum tíma og hugsa um þau þegar illa gekk. Hún gat ekki átt börn sjálf en hún og eiginmaður hennar, eðlisfræðingurinn Derek Jackson, ólu upp börn Diönu. Það var uppi orðrómur um að Derek væri tvíkynja og héldi framhjá konu sinni með bæði körlum og konum og sömu tungur sögðu að Pamela væri raunar meira fyrir konur en karla svo hjónaband þeirra væri fyrst og fremst yfirvarp fyrir bæði svo þau gætu notið ásta á þann hátt sem hentaði þeim best. Hvað sem til er í því þá skildu þau eftir fimmtán ára hjónaband og Pamela bjó með konu síðustu árin. Hún dó eftir að hafa dottið niður stiga á heimili sínu árið 1994 og tvíbrotnað á öðrum fæti.
Fegurðargyðjan Diana
Díana Mitford var kölluð gyðjan í breskum blöðum.
Diana Mitford var fædd 1910 og fékk þegar hún óx úr grasi viðurnefnið gyðjan í bresku blöðunum en það breyttist í hataðasta kona Englands í stríðinu. Nancy átti það til að vera hvassyrt og sýna yngri systkinum sínum stjórnsemi en Nancy átti hins vegar aldrei roð í Diönu. Hún var jafnákveðin og viljasterk og elsta systir hennar og gaf aldrei færi á sér þegar Nancy ætlaði að stjórna. Diana þótti óskaplega falleg. Hún var ljóshærð og bláeyg með fallega húð, hávaxin og glæsileg. Hún lifði til níræðs og þótti tignarleg og falleg fram í andlátið. Hún giftist Bryan Guinness nítján ára gömul og átti með honum tvo syni. Hjónabandið endaði með skilnaði árið 1932 en þá hafði Diana átt í ástarsambandi við Oswald Mosley um tíma. Hann var stofnandi og foringi, the British Union of Fascists, Bresku fasistasamtökin. Adolf Hitler var heiðursgestur þegar samtökin voru stofnuð. Skömmu eftir skilnað Diönu og Bryan dó eiginkona Oswalds. Mikið var um það fjallað í bresku pressunni að sorgin yfir ástarsambandi Diönu og manns hennar hafi átt sinn þátt í að draga hana til dauða. Hún var þess vegna bæði hötuð og fyrirlitin og ekki óhætt fyrir parið að gifta sig því það gat komið niður á pólistískum vinsældum Oswalds. Það var svo ekki fyrr en árið 1936 að þau giftust á laun. Diana dáðist mjög að Hitler og nasistum og hún og foringinn voru ágætir vinir. Unity systir hennar var sama sinnis en meira um það síðar. Á stríðsárunum komst breska leyniþjónustan MI5 að þeirri niðurstöðu að Diana ógnaði þjóðaröryggi mun meira en eiginmaður hennar því hún væri bæði greindari og hættulegri en hann. Hún var handtekin árið 1940 og var í fangelsi öll stríðsárin. Diana baðst aldrei afsökunar á stuðningi sínum við Hitler og þar til hún dó árið 2004 hélt hún uppi vörnum fyrir fasismann.
Unity Mitford var sannfærður nasisti.
Skaut sig í höfuðið þegar stríðið hófst
Unity Mitford fæddist árið 1914 og varð sannfærður nasisti átján ára gömul. Í fjölskyldunni var sú saga sögð að hún hafi verið getin í bænum Swastika í Ontario í einni af ferðum foreldranna til Vesturheims í viðleitni til að græða peninga. Kannski var það forboði. Hún var sú eina af systrunum sem var send í skóla en það var vegna þess að foreldrarnir vonuðust til að í heimavist í einum af yfirstéttarskólum fyrir stúlkur væri fólk sem gæti komið einhverju tauti við hana. Það reyndust falsvonir og hún var rekin tvisvar úr skólanum og eftir seinni brottreksturinn gáfust foreldrarnir upp og tóku hana heim. Hún var víst ekki mjög tilfinningagreind og átti í erfiðleikum félagslega. Það hjálpaði ekki til í stúlknaskóla að gæludýrin hennar voru snákur og rotta og hún bar þau bæði með sér hvert sem hún fór, snákinn um hálsinn og rottuna í handtöskunni.
Unity og Hitler voru góðir vinir og sumir töldu hana hafa átt í ástarsambandi við hann.
Hún átti alla tíð í ákveðinni samkeppni við Diönu og vildi gera allt betur en hún, verða meira en hún. Þar sem Diana var hrifin Hitler, ákvað Unity að hún elskaði Hitler. Hún flutti til München árið 1934 til þess að komast nær der führer. Tíu mánuðum seinna fékk hún erindi sem erfiði og lýsti því í dagbók sinni sem besta degi lífs síns. Henni tókst að vekja athygli hans á sér og þar sem hún var ljóshærð og bláeyg, sem sagt mjög arísk í útliti, var hún tekin í hópinn og um tíma hluti af klíkunni í kringum hann. Sagt er að Eva Braun hafi verið mjög afbrýðisöm út í þess laglegu stúlku. Orðrómur var um að hún ætti í ástarsambandi við foringjann og sumir hafa meira að segja haldið því fram að hún hafi átt með honum barn en gefið það til ættleiðingar. Þær systur hún og Diana voru báðar í Þýskalandi þegar Hitler réðist inn í Pólland. Foringinn varaði þær við að Bretar myndu lýsa yfir stríði gegn Þýskalandi og að öruggara væri fyrir þær að fara heim. Diana fór en Unity ekki. 3. september 1939 skaut hún sig í höfuðið í Enska garðinum í München með skammbyssu sem Hitler hafði gefið henni. Ástæðan virðist hafa verið sú að hún hafi óttast að vera talin óvinur ríkisins vegna þess að hún var ensk. Hún lifði af skotið en glímdi við miklar heilaskemmdir og kúlan var föst í höfði hennar. Meðan hún lá á sjúkrahúsi heimsótti Hitler hana ítrekað. Í desember var hún flutt á sjúkrahús í Bern í Sviss og þangað sóttu mamma hennar og Deborah systir hennar hana. Þeim brá við að sjá hana, enda var hún í ömurlegu ástandi. Mary S. Lovell höfundur bókarinnar The Mitford Girls, telur að hugsanlega hafi Unity glímt við andleg veikindi. Ólíkt hinum systrunum er erfitt að finna eitthvað gott við Unity. Hún sýndi aldrei áhuga á öðrum né samlíðan. Hún lést þrjátíu og þriggja ára gömul úr heilahimnubólgu árið 1948.
Jessica Mitford var kommúnisti og baráttukona fyrir jafnrétti.
Kommúnistinn og hertogaynjan
Jessica Mitford var sannfærður kommúnisti. Hún hafði enga samúð með eða skilning á stjórnmálaskoðunum systra sinna. Hún var lestrarhestur og þráði að fá að ganga í skóla og mennta sig en fékk ekki. Hún var mjög náin Unity í æsku. Þær tvær bjuggu til eigið tungumál, boudledidge, og töluðu saman á því. Þær voru saman í herbergi og skiptu því á milli sín með krítarstriki eftir miðju gólfinu. Swastikur, myndir af Hitler og nasistaáróður skreytti veggina Unity megin en hamar og sigð og myndir af Lenín Jessicu megin. Fjölskyldan kallaði hana rauða sauðinn.
Hún virðist þó aldrei hafa verið mjög hamingjusöm heima því hún safnaði öllum peningum sem henni áskotnuðust saman og þegar hún var nítján ára strauk hún með frænda sínum, Esmond Romilly, og hélt til Spánar til að berjast í borgarastyrjöldinni. Þegar hún kom til baka vildi hún kynnast kjörum hinna fátæku og settist að í fátækrahverfi í Austur-London og sleit nánast öllu sambandi við fjölskyldu sína. Líf hennar var ekki auðvelt upp frá því. Hún giftist Esmond og þau misstu sitt fyrsta barn, það fékk mislinga og dó. Esmond gekk í flugherinn í seinna stríði og flugvél hans var skotin niður yfir Þýskalandi. Það var henni einnig mikið áfall þegar Unity dó. Hún flutti til Bandaríkjanna og giftist þar mannréttindalögfræðingi, ekkjumanni með tvo syni. Annan þeirra misstu þau ellefu ára gamlan þegar strætisvagn keyrði á hann. En Jessica kann að hafa bognað en hún brotnaði aldrei. Hún skrifaði bækur eins og Nancy, fékk prófessorstöðu við háskóla og starfaði um tíma við rannsóknarblaðamennsku. Hún skrifaði mikið af bréfum til allra systra sinna nema Diönu. Jessica lést árið 1996 og þá var skrifað um hana í bandarískum blöðum að þar hafði kvatt þennan heim mikil baráttukona fyrir jafnrétti og samfélagslegu réttlæti. Diana var ekki viðstödd jarðarför hennar en hinar systurnar fylgdu henni til grafar.
Deborah Mitford giftist Andrew Cavendish og varð hertogaynjan af Devonshire.
Hertogaynjan Deborah Mitford var yngst Mitford-systkinanna. Að mörgu leyti átti hún auðveldari æsku en eldri systkinin. Foreldrar þeirra David Freedman-Mitford og Sydney Bowles Mitford voru ströng, þá sérstaklega David sem systkinin kölluðu farve. Hann var mikill einræðisherra og krafðist skilyrðislausrar hlýðni sem virðist eingöngu hafa hellt olíu á eld uppreisnarandans hjá eldri systrunum. Þær voru hins vegar fluttar að heiman þegar Deborah náði unglingsaldri. Hún var fædd árið 1920 en Jessica 1917. Ólíkt systrum sínum sýndi hún engan uppreisnaranda né löngun til mennta. Hún varð ástfangin af Andrew Cavendish við fyrstu sýn átján ára gömul og giftist honum. Hann erfði föður sinn, hertogann af Devonshire þegar eldri bróðir hans dó í heimstyrjöldinni síðari. Deborah eignaðist sjö börn með manni sínum en aðeins fjögur komust upp. Hún bjó alla tíð í Chatsworth House í Derbyshire, aðsetri hertogans af Derbyshire. Hún skrifaði endurminningar sínar og kallaði þær, Wait for Me! Kannski mjög viðeigandi titill fyrir yngsta barn. Hún lifði mjög hófsömu og heilbrigðu lífi, var sögð ákaflega alþýðleg og sýna garðyrkjumanninum sínum sömu hlýju og virðingu og hún sýndi drottningunni, prinsunum og öðrum aðalsmönnum sem voru í vinhópi þeirra hjóna. Deborah var ekki síður en systur hennar greind, þrautseig, ákveðin og einstaklega eftirminnileg öllum sem kynntust henni.
Það er mjög gaman að vita til þess að búið sé að gera sjónvarpsþætti um þær systur og vonandi verða þeir aðgengilegir íslenskum sjónvarpsáhorfendum fyrr en síðar.
Steingerður Steinarsdóttir ritstjóri Lifðu núna skrifar.
