Páll Ásgeir Ásgeirsson gaf nýlega út bókina Bíll og bakpoki 2 en þar eru 16 gönguleiðir víða um landið sem taka um einn til tvo daga sem fólk getur farið sjálft og hagað ferðum sínum og leiðum eftir veðri ef það kýs en í bókinni eru ráðleggingar sem snúa að slíkum ferðum þar sem fólk er sínir eigin leiðsögumenn. Í bókinni er einnig greint frá sögu, dýralífi, jarðfræði og fleira en bókin hentar þeim sem vilja geta stjórnað lengd gönguleiða sinna og hagað seglum eftir vindi og þeim sem ekki hafa gengið mikið eða eru komnir á og yfir miðjan aldur.
Hefur gefið út fjölda bóka um ferðaleiðir fyrir akandi og gangandi fólk
Páll Ásgeir hefur gengið um landið en hann ólst upp á Þúfum í Syðra Djúpi á Vestfjörðum og hefur það án efa haft áhrif á áhuga hans á landinu og sögu þess. Hann hefur aðallega haft að ævistarfi að leiðsegja fólki um landið og skipuleggja ferðir, ásamt því að gefa út bækur um ferðalög bæði fyrir göngufólk og þá sem fara um landið akandi.
„Bókin Bíll og bakpoki 2 varð þannig til upphaflega að við Rósa Sigrún, eiginkona mín, höfðum mikinn áhuga á stuttum útilegum en fyrir um 22 árum, eða þar um bil, byrjuðum við að kortleggja stuttar leiðir þar sem maður gat farið algjörlega á eigin vegum, skilið bílinn eftir á tilteknum stað og gengið svo í einn og hálfan dag eða kannski tvo, gist á leiðinni og komið aftur að bílnum,“ segir Páll Ásgeir. „Þessi ferðamáti hefur þá kosti að maður er ekki bundinn af neinu, þarf enga utanaðkomandi hjálp, heldur fer bara þegar mann langar og veðrið er gott. En á sama tíma gerir þetta þær kröfur til notandans að hann eigi allan nauðsynlegan búnað og kunni fótum sínum forráð, treysti sér til að rata og kunni það. Eftir að hafa farið nokkrar leiðir fórum við með þessa hugmynd til Máls og menningar og bókin kom út fyrst 2006 með10 gönguleiðum en árið 2024 var ákveðið að stækka hana og þá gengum við sex leiðir til viðbótar þannig að endurútgefin nær bókin yfir 16 mismunandi leiðir.“
Eiga leiðirnar eitthvað sammerkt? „Nei, þær eru mjög miserfiðar, sumar myndu flokkast sem erfiðar gönguleiðir, utan slóða og í erfiðu landslagi og fleira. En við leituðumst við í nýju bókinni að hafa þær auðveldari en hinar eldri, kannski vegna þess að við erum sjálf 20 árum eldri nú. Þær henta fólk sem er komið á og yfir miðjan aldur og fólki sem hefur lítið gegnið. Það er gaman að búa til eitthvað sem átti sér enga fyrirmynd. Okkar fannst stundum mikið í ráðist að fara í nokkurra daga göngu, veðrið getur breyst, þú þarft að hafa mikið með þér en ef þú ferð í svona stuttar ferðir geturðu nokkurn veginn sigtað út veður og getur verið með lagmarksbúnað,“ segir Páll Ásgeir og tekur fram að reynsla þeirra hjóna sé að tveggja daga ferðalag veiti jafnmikla ánægju og lengri ferðir.
Saga og jarðfræði leiðanna dýpkar upplifunina
Páll segir að hver leið í bókinni hafi ýmislegt til síns ágætis. Sumar leiðir liggi um óbyggðir þar sem engin ummerki eru eftir manninn en aðrar tengist sögunni og jarðfræði landsins. „Maður getur verið einn með náttúrunni en svo bætir það aukavídd við leiðirnar sem liggja þar sem menn hafa búið því þá kemur sagan sem og jarðfræðin inn og það dýpkar upplifunina á því að ferðast um viðkomandi svæði. Leiðin frá Unaðsdal frá Snæfjallaströnd og út í Grunnavík er mín uppáhaldsleið og að fara svo til baka yfir Dalsheiði af því að þar er falleg náttúra og gömul byggðasaga og svo er ég alinn upp í Djúpinu. Ég sé heim meginpartinn af leiðinni,“ segir Páll Ásgeir.
Veðrið hefur síðasta orðið
Leiðirnar allar í bókinni eiga það sameiginlegt að sögn Páls Ásgeirs að veðrið eigi síðasta orðið. „Ef veðrið er gott, er allt gott en ef veðrið er vont getur fólk bara farið heim, það er kosturinn við stuttar göngur. Ef maður er undir eigin leiðsögn kallar það á annars konar undirbúning en þegar maður bara mætir til að fara í lengri göngur undir leiðsögn. Í bókinni er farið í sögu sem viðkemur leiðunum og það er reynt að útlista í inngangi allmennt talað um undirbúning, nesti, búnað og fatnað og svo er fólki líka ráðlagt um undirbúning og hvaða þekkingu það þarf að hafa. Reynt er að greina frá leiðum, hve langar þær eru, hversu mikil hækkun er á þeim, erfiðleikastig þeirra, ásamt sögu, jarðfræði, gróðri og dýralífi.“
Eyðibyggðir hafa ákveðinn ákveðinn sjarma
Það er vísindalega sannað að hreyfing í náttúrunni gerir fólki gott bæði líkamlega og andlega en hreyfing úti í birtu hefur góð áhrif á líkamsklukkuna og tengingu milli ákveðna svæða í heilanum, við verðum meira skapandi eftir að hafa hreyft okkur úti. Hvað gerir útivist fyrir fólk, efir hverju er það oftast að sækjast, hvað gefur þetta fólki? „Það er þessi snerting við náttúruna sem gerir fólki svo gott ekki bara líkamlega heldur andlega líka, það er margsannað og frelsistilfinning sem fylgir því að ganga með búnaðinn á bakinu, maður er þá ekki á neinu föstu plani ef maður vill stoppa á miðjum degi,“ segir Páll Ásgeir. „Við tölum stundum um að breiða út fagnaðarerindið vegna þess að okkur hefur orðið ljóst, og hægt er að styðja með fjölda rannsókna, að návistin við náttúruna er eitt það mikilvægasta sem nútímamaðurinn þarf til þess að líða reglulega vel, ótalmargar rannsóknir sýna það. Maðurinn þróaðist ekki til að búa í ferköntuðum kössum úr steinsteypu. Þegar við erum komin út í náttúruna þá erum við í okkar eðlilega umhverfi, það hefur ákveðin áhrif á mann, maður hverfur aftur til einhvers raunverulegs ástands og verður miklu betri á eftir. Að vera úti í náttúrunni hefur áhrif á heilann og það kemur stöðugt betur í ljós og þess vegna þurfum við að leita út í náttúruna eftir því sem við höfum tök á vegna þess að það er gott á margvíslegan hátt, líkamlega, og það er líka nauðsynlegt fyrir líkamlega líðan. Fólk sem byrjar að ganga úti í náttúrunni heldur því áfram það segir sína sögu.“
Bók Páls Ásgeirs má finna í öllum bókabúðum. „Fyrsta bókin kom út 1994 og titlarnir eru orðnir 12 á bókum eftir mig þannig að ég og við hjónin höfum fengist mjög lengi við þetta, bæði leiðsögubækur fyrir þá sem ferðast gangandi og líka þá sem ferðast akandi. Áfangastöðunum fjölgaði alltaf, bókin sem hét fyrst 101 áfangastaður heitir nú 171 áfangastaður á Íslandi, eða Ísland 171. Það má segja á þetta hafi verið verkefni okkar hjóna í 30 ár en ég hef starfað mikið sem leiðsögumaður og fyrir Ferðaþjónustu Íslands við leiðsögn og skipulagningu ferðalaga. Við vonum að sumarið verði gott til göngu og ferðalaga en maímánuður lofar góðu og alltaf hægt að finna gönguleiðir þar sem gott verður er,“ segir Páll Ásgeir með sanni.
Ragnheiður Linnet blaðamaður skrifar fyrir Lifðu núna
